Gedupeerden die na compensatie van onterecht teruggevorderde toeslagen aankloppen voor vergoeding van aanvullende schade vangen vaak bot. Beloofd was dat elke vervolgschade zou worden vergoed die aannemelijk het gevolg is van de toeslagenellende. De praktijk is veel strenger, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Ouders die naar de Commissie Werkelijke Schade (CWS) stappen, hebben het gevoel dat ze opnieuw in het beklaagdenbankje terechtkomen. Dat ze aan een vernederend kruisverhoor worden onderworpen, waarbij spijkers op laag water worden gezocht.
"Ze vragen bewijs op bewijs", zegt gedupeerde Kristel de Waal. Ze krijgt weer buikpijn als ze terugdenkt aan haar hoorgesprek met de commissie begin september. De Waal proefde veel wantrouwen over de vervolgschade die ze heeft geleden. "Als je op deze manier met ouders in gesprek gaat, knappen ze af."
Bewijslast bij ouders
"Het is een juridisch ingewikkeld proces", beaamt advocaat Remko Wijling, die verschillende gedupeerden bijstaat. "De bewijslast voor de schade en de omvang ervan ligt bij de ouders. Daardoor hebben ze inderdaad soms het idee dat ze in het beklaagdenbankje zitten."
Daarnaast hebben gedupeerden vaak moeite om hun claims te onderbouwen, omdat ze door het verliezen van hun huis of een scheiding een deel van hun administratie over de afgelopen jaren zijn kwijtgeraakt.
Dat is ook de ervaring van gedupeerde Joël Heiner. Een groot deel van zijn claim bij de Commissie Werkelijke Schade is afgewezen omdat opgevoerde schadeposten 'niet aannemelijk' zouden zijn. "Het voelt alsof we na al die jaren nog steeds als fraudeurs en leugenaars worden weggezet", zegt Heiner.
'Menselijke manier'
Over aannemelijkheid van schade zei verantwoordelijk staatssecretaris Van Huffelen vorig jaar nog: "Het hoeft niet altijd bewezen of onderlegd te kunnen worden met alle bonnetjes, alle feiten, enzovoorts, enzovoorts. Het gaat er om dat we dat doen op een menselijke manier, en niet op de manier waarop de beoordelingen tot nu toe zijn gegaan."
Bekijk ook: Toeslagenouder over uithuisplaatsing kinderen: 'Het is een hel'
"Er wordt wel degelijk rekening gehouden met de menselijke maat", zegt een woordvoerder van de CWS. "Maar wie zegt schade te hebben geleden moet dat wel aannemelijk kunnen maken. Het hoeft niet allemaal hard bewezen te worden, maar dat betekent niet dat er helemaal geen onderbouwing nodig is."
De CWS hanteert daarbij een strengere lijn dan de staatssecretaris, zegt Wijling. Hij denkt dat het proces veel sneller kan door gedupeerden 'door de oogharen heen kijkend' meteen een ruimhartig aanbod te doen voor compensatie van geleden vervolgschade. De Commissie Werkelijke Schade zou dan alleen nog ingewikkelde gevallen hoeven te behandelen.
Half jaar wachttijd
Zo'n aanpak zou ook helpen om de wachtlijsten weg te werken die nu al zijn ontstaan. Het aantal gedupeerden dat naar de commissie stapt is groter dan verwacht en de wachttijd is zeker een half jaar.
Er hebben zich al 368 ouders gemeld bij de commissie. Tot nu toe zijn slechts 53 verzoeken volledig afgehandeld. In dertig procent van de gevallen is geen extra compensatie toegekend.
