Nieuwsbrief Schulden - 19 juli 2021

Om gemeenten op de hoogte te houden van de ontwikkelingen over de wetstrajecten, projecten en initiatieven binnen het schuldendomein is de nieuwsbrief schulden ontwikkeld. De nieuwsbrief is primair bedoeld voor coördinatoren schulden bij gemeenten, IGSD’s en belastingsamenwerkingen die de contactpersonen zijn in de communicatie over de wetten en de ondersteuning die de VNG hierbij biedt. 

De onderwerpen in deze nieuwsbrief zijn:

• Wet vereenvoudiging beslagvrije voet (Wvbvv)
• Update Q&A 
• Maatwerk door gemeente Heerlen voor inwoners met een lagere BVV
• Informatie over de Keten voor Derdenbeslag voor professionals
• Adviesrecht schuldenbewind voor gemeenten (Ags)
• Afwegingskader gepubliceerd
• Wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs )
• Meld uw gemeente aan voor Suwinet-Inkijk!
• Wet stroomlijning keten derden beslag (Wskd)
• Impactanalyse vastgesteld
• Algemeen
• Schouders Eronder: Summerschool
• Dashboard Schuldenproblematiek in beeld
• Meer huurders kunnen sinds januari 2020 huurtoeslag krijgen
• Communicatie-activiteiten vanuit Toeslagen
• Aankondiging nieuwsbrief naar 1x per 2 weken
• Zomerstop bespreekuren

Wet vereenvoudiging beslagvrije voet (Wvbvv)

Update Q&A
De afgelopen periode ontvingen we vragen van gemeenten (in de rol van derdebeslagene) over hoe zij moeten omgaan met beslagen waarbij vóór 1 januari 2021 geen afloscapaciteit was. We hebben daarom (op basis van afstemming met het ministerie van SZW en de KBvG) een nieuwe Q&A toegevoegd die daarop ingaat. Zie blz. 29 van de Q&A Wvbvv.

Daarnaast liep de overgangstermijn op 1 juli 2021 af. Vanaf dat moment worden alle BVV-berekeningen op basis van de nieuwe berekeningsmethode vastgesteld, met behulp van de BVV rekentool. Op basis daarvan zijn ook enkele Q&A’s aangepast. Let op: op dit moment kan het voorkomen dat als gevolg van het issue ‘vakantiegeld’ BVV’s te laag worden vastgesteld. Het blijft belangrijk om hier alert op te zijn. Meer informatie daarover en de workaround vindt u op de website van VNG.

Maatwerk door gemeente Heerlen voor inwoners met een lagere BVV
De gemeente Heerlen is voor de implementatie van de Wvbvv heel praktisch gestart met de aansluiting op de rekentool. Vervolgens werd het herberekenen van de BVV's van vóór 1 januari 2021 conform het nieuwe recht voorbereid. De gemeente heeft ervoor gekozen om dit per 1 juli te laten plaatsvinden, omdat dan de bijstandsnormen verruimd worden en dit een eventuele achteruitgang enigszins kan compenseren. De gemeente levert waar dat nodig is maatwerk om inwoners te ondersteunen bij de gevolgen van de ingang van de Wvbvv. 

Wat daaraan bijdraagt is het ‘domein Inwoners' dat ontstond na een reorganisatie waarbij de bestaande afdelingen zijn 'ontzuild'. Hierbinnen werken burgerzaken, inkomen, schuldhulpverlening en debiteurenbeheer integraal samen. De gedachte hierachter is dat al deze afdelingen immers te maken hebben met dezelfde inwoners. Voor het omschakelen naar de nieuwe Wvbvv was ook de politiek zeer betrokken. De raad wilde bijvoorbeeld graag weten hoeveel inwoners erop achteruitgaan na de nieuwe BVV-berekening. Uit onderzoek van gemeente Heerlen bleek dat dit ongeveer de helft van de inwoners met beslagen vanuit de sociale wetten betrof.

De gemeente heeft deze inwoners al in het voorjaar gebeld om persoonlijk uitleg te geven over wat hen te wachten staat. In deze gesprekken keek de gemeente vanuit een integrale blik of er behoefte is aan schuldhulpverlening of andere ondersteuning. Daarnaast keek de gemeente vanuit een actievere rol of (en wanneer) er recht was op kwijtschelding. Tot nu toe ging al ongeveer 10% van de inwoners in op de aangeboden ondersteuning. 

Hoewel het bij een grote wetwijziging als deze altijd voelt als pionieren en praktische vraagstukken daar soms bij horen, bieden de integrale blik en de uitgangspunten van een jarenlang sociaal beleid van gemeente Heerlen gelukkig de benodigde stabiliteit. Ook de implementatieondersteuning van VNG wordt als ondersteunend ervaren: “het is voor overheidsorganisaties toch vaak zoeken bij wetswijzigingen. De ondersteuningsproducten geven een beeld van wat eraan komt en bieden tegelijk uitgangspunten om daar in praktijk mee aan de slag te kunnen”.

Informatie over de Keten voor Derdenbeslag voor professionals
Zie hier de video van het ministerie van SZW met informatie over de Keten voor Derdenbeslag voor professionals die in de invordering of in het schuldendomein werken die is gepubliceerd.

Adviesrecht schuldenbewind voor gemeenten (Ags)

Afwegingskader gepubliceerd 
Deze week is het ‘Afwegingskader samenwerking’ gepubliceerd. Het afwegingskader fungeert als leidraad om te komen tot een sluitende aanpak rondom het adviesrecht en de bredere samenwerking bij schuldenbewind. Aan de hand van verschillende stappen en afwegingen kunnen gemeenten bepalen of zij aan de slag willen met het adviesrecht en de samenwerking in de keten, en hoe zij dit kunnen vormgeven op een manier die past bij het gemeentelijke beleid, de ambities en de lokale context. Vervolgens ondersteunt het document gemeenten om dit in samenspraak met de keten te organiseren. Ter inspiratie zijn er bovendien, met dank aan een aantal gemeenten, verschillende praktijkvoorbeelden toegevoegd. 

Wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs)

Meld uw gemeente aan voor Suwinet-Inkijk!
Binnenkort kan dan echt gebruik gemaakt gaan worden van Suwinet-Inkijk voor het uitvoeren van de Wgs! Suwinet-Inkijk biedt schuldhulpverleners de mogelijkheid om gegevens van inwoners die bij andere overheidsorganisaties of basisregistraties zijn opgeslagen te raadplegen. Suwinet is te raadplegen ten behoeve van het besluit voor toegang tot en het opstellen van het plan van aanpak schuldhulpverlening. Het gebruiken van Suwinet is vooralsnog helaas alleen mogelijk voor gemeentelijke organisaties die gebruik maken van een beveiligd netwerk (Diginetwerk).

Gemeenten kunnen zich vanaf nu aanmelden voor toegang tot Suwinet-Inkijk voor het uitvoeren van de Wgs. Indien uw gemeente snel van Suwinet gebruik wenst te maken, houd er dan rekening mee dat u uiterlijk 29 juli het aanvraagformulier aan BKWI retourneert. De verwachting is dat uw gemeente dan vanaf medio augustus gebruik kan maken van Suwinet. De volgende release staat gepland voor september.
Het aanvraagformulier is op te vragen via suwidesk@bkwi.nl. In de aansluitprocedure op de website van BKWI leest u meer over deze aanvraag en wordt het aanvraagforumlier uitgelegd.

Heeft u vragen over Suwinet-Inkijk? Bekijk dan eens de website van BKWI. Daarop is onder andere een Q&A te vinden met de meest gestelde vragen over het gebruik van Suwinet en is een webinar over Suwinet-Inkijk voor schuldhulpverleners terug te kijken. 

Wet stroomlijning keten derdenbeslag (Wskd)

Impactanalyse vastgesteld
De Wet stroomlijning keten voor derdenbeslag (Wskd), voorheen Verbreding Beslagregister, is één van de vier wetten in het kader van de Brede schuldenaanpak en de integrale visie op de schuldenketen. De wet voorziet in een belangrijke volgende stap om het bestaansminimum van inwoners beter te borgen en de onnodige ophoging van schulden zo veel mogelijk te voorkomen.

De wet regelt een wettelijke grondslag en biedt een routeervoorziening voor de uitwisseling van beslaggegevens en de vastgestelde beslagvrije voet tussen beslagleggende partijen bij samenloop van beslagen en verrekeningen. 

De impactanalyse Wskd gaat onder andere in op de uitvoeringsconsequenties voor gemeenten en beschrijft een aantal belangrijke aandachtspunten. Zo is bijvoorbeeld niet voorzien in de toegang voor schuldhulpverleners tot de routeervoorziening, terwijl de gegevens uit de routeervoorziening bijdragen aan een efficiëntere en effectievere schuldhulpverlening en een transparant invorderingsproces. De impactanalyse Wskd is inmiddels gepubliceerd.

Algemeen

Schouders Eronder: Summerschool
De ambitie van Schouders Eronder is om mensen met (dreigende) financiële problemen eerder, beter en sneller helpen. Meer dan een miljoen mensen in Nederland kampen met problematische schulden. De coronacrisis leidt naar verwachting tot een nieuwe schuldengolf. Toch zijn de effecten nog niet helemaal in kaart doordat de schuldhulploketten waren gesloten, schuldeisers coulant waren en de steunmaatregelen nog van kracht zijn. De verwachting is dat pas na het afbouwen van de ondersteuning veel mensen met problematische schulden zich gaan melden. De schuldhulpverlening moet alles op alles zetten om dan de verwachte piekdrukte het hoofd te kunnen bieden.

>> Meer informatie is te lezen op de website.

Dashboard Schuldenproblematiek in beeld
Op 30 juni is het vernieuwde dashboard Schuldenproblematiek in beeld gepubliceerd. Het CBS heeft op basis van bestaande registerdata de omvang, achtergrondkenmerken en ontwikkelingen van de schuldenproblematiek van Nederlandse huishoudens onderzocht. Het bestaande dashboard is uitgebreid met standcijfers van 1 januari 2019, 1 januari 2020 en 1 oktober 2020. Hieruit valt op te maken dat het percentage huishoudens met geregistreerde problematische schulden licht is afgenomen van 7,9 procent begin 2020 tot 7,6 procent op 1 oktober 2020. Verder valt op dat instromers in de geregistreerde problematische schulden voor 1 oktober 2020 vaker een zelfstandige in het huishouden hadden dan voor 1 januari 2020 (27,9 tegen 24,7 procent). De gegevens uit het dashboard zijn ook beschikbaar op gemeentelijk niveau.

>> Het dasbboard is hier beschikbaar.
>> Het persbericht van het CBS over de publicatie kun u hier lezen.

Meer huurders kunnen sinds januari 2020 huurtoeslag krijgen
De harde inkomensgrenzen zijn afgeschaft. Tot en met 2019 kon het recht op huurtoeslag in één keer vervallen als de huurder een paar euro extra verdiende. Sinds 2020 krijgt men minder huurtoeslag als het inkomen stijgt. Maar het is niet meer zo dat bij een kleine stijging de huurtoeslag plotseling helemaal wegvalt.

Inwoners die geen huurtoeslag ontvangen en er wel recht op hebben kunnen nog tot 1 september 2021 huurtoeslag over 2020 aanvragen. Het blijkt dat nog veel huurders niet weten dat zij vorig jaar recht op huurtoeslag hadden. Zij moeten actie ondernemen. Belastingdienst Toeslagen probeert daarom deze huurders tussen juni en september alsnog te bereiken.
Als betrokken contactpersoon voor deze inwoners, informeren wij u graag welke acties Toeslagen komende maanden uitvoert. Helpt u ons mee om uw achterban te attenderen op deze laatste mogelijkheid om huurtoeslag over 2020 aan te vragen? Met al deze activiteiten hoopt Toeslagen vóór 1 september 2021 nog duizenden aanvragen voor huurtoeslag over 2020 te ontvangen.

Aankondiging nieuwsbrief naar 1x per 2 weken
Op 1 juli hebben we een jaar lang implementatieondersteuning van de vier wetstrajecten in het schuldendomein voor gemeenten verzorgd. Drie van de vier wetten zijn per 1 januari 2021 in werking getreden. Er is hard gewerkt en gemeenten hebben inmiddels een groot deel van de implementatie afgerond. Er breekt een nieuwe fase aan, waarin de aandacht meer op de borging van nieuwe werkprocessen en de verdere ontwikkeling van de nieuwe taken komt te liggen. Dit betekent minder nieuws en ontwikkelingen. Wel hopen we meer mooie voorbeelden uit de uitvoeringspraktijk van gemeenten te delen. Een goed moment om de frequentie van onze nieuwsbrief aan te passen naar eens in de twee weken.

Zomerstop bespreekuren
Vanaf september 2020 zijn er (be)spreekuren georganiseerd. Presentaties die tijdens deze (be)spreekuren zijn gebruikt, zijn te downloaden via SlideShare. Samenvattingen zijn terug te zien via het YouTube kanaal van VNG Realisatie.

Na de zomer volgt er een nieuwe agenda met (be)spreekuren.

Aanmelden coördinator schulden
Heeft uw gemeente nog geen coördinator schuldendomein aangemeld, dan kan dit via dit formulier.

Aanmelden leveranciersnieuwsbrief
Wilt u of uw collega de nieuwsbrief voor leveranciers ontvangen, dan kunt u zichzelf of uw collega hiervoor aanmelden via dit formulier. 

Aanmelden nieuwsbrief schulden
Heeft u deze nieuwsbrief doorgestuurd gekregen en wilt u deze zelf ook ontvangen? Meld u dan aan via dit formulier.