Duizenden ouders zijn getroffen door de problemen met kinderopvangtoeslag. De Belastingdienst/Toeslagen compenseert hen daar financieel voor. Maar voor wie in de problemen is geraakt is dat niet altijd voldoende. Er kunnen bijvoorbeeld problemen zijn ontstaan rondom huisvesting, schulden, inkomen, zorg en de opvoeding van kinderen. Staatssecretaris Van Huffelen, verantwoordelijk voor Toeslagen, heeft daarom de gemeenten gevraagd om die ouders over de volle breedte hulp te bieden. De VNG heeft met staatssecretaris van Huffelen sinds juni jl. het gesprek gevoerd over de randvoorwaarden waaronder gemeenten de benodigde ondersteuning aan de gedupeerde ouders kunnen bieden. VNG en Belastingdienst/Toeslagen hebben op 28 september jl. een akkoord bereikt om ondersteuning te bieden aan gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire.

Om gemeenten te ondersteunen, heeft de VNG een steunpunt ingericht waar gemeenten terecht kunnen voor vragen en implementatieondersteuning. U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u bent aangemeld als aanspreekpunt vanuit beleid of ouders. In de nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van de ontwikkelingen en implementatieondersteuning.

Voor vragen, opmerkingen en suggesties kunt u mailen naar hersteloperatie@vng.nl of bellen naar 070 373 82 32.

De onderwerpen in deze nieuwsbrief zijn:

• Oproep best practices
• Klankbordgroep
• Slachtofferhulp
• Nieuws van de Belastingdienst
• Gegevensuitwisseling
• Financiën

---

Oproep best practices

Heeft uw gemeente al processen en materialen ontwikkeld om gedupeerde inwoners uit uw gemeente te ondersteunen? Dan komen wij heel graag met u in contact zodat de VNG de processen en materialen kan gebruiken als input voor de toolkit om andere gemeenten te ondersteunen. U kunt hiervoor contact met ons opnemen via hersteloperatie@vng.nl of bellen naar 070 373 82 32.

---

Deelnemers kleinere gemeenten gezocht klankbordgroep

Het doel van de Klankbordgroep is om kennis en ervaring te delen. De gemeentelijke deelnemers worden door de VNG uitgenodigd en zijn een afspiegeling van G4, G40 en kleinere gemeenten. De voortgang van het project/proces wordt besproken. Daarnaast kunnen dossiers geanonimiseerd worden voorgelegd aan deze klankbordgroep met als doel landelijke review en verkenning van oplossingen. Indien nodig wordt steekproefsgewijs bij gemeenten opgehaald hoe de brede ondersteuning van de gedupeerden en de samenwerking met de Belastingdienst verloopt. De Landelijke Ombudsman is ook uitgenodigd om deel te nemen net als de Belastingdienst/Toeslagen.

Om ervoor te zorgen dat de kleine gemeenten goed vertegenwoordigd zijn in de klankbordgroep, is de VNG op zoek naar kleinere gemeenten die deel willen nemen.

U kunt zich aanmelden via hersteloperatie@vng.nl. Heeft u vragen? Aarzel niet om te bellen naar 070 373 82 32.

---

Ook Slachtofferhulp Nederland staat gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire bij

Sinds 23 november wordt gedupeerden ook emotioneel en psychosociaal ondersteund. De gedupeerden worden ondersteund door medewerkers van Slachtofferhulp Nederland die zijn opgeleid in emotionele ondersteuning en het reduceren van stressreacties. Als gedupeerden niet meer bij machte zijn om zelf herstelgerichte acties te ondernemen, zoals schuldhulpverlening regelen, dan kan een slachtofferhulpmedewerker hierin ondersteunen.

Gedupeerden van de toeslagenaffaire kunnen zelf contact opnemen met Slachtofferhulp Nederland / telefoon 0900-0101. Ook medewerkers van gemeenten kunnen ouders hier aanmelden als blijkt dat gedupeerden emotionele ondersteuning behoeven. Slachtofferhulp Nederland en VNG werken samen om het contact tussen ouder en gemeenten te ondersteunen.

---

Nieuws van de Belastingdienst

Gegevensuitwisseling
De staatssecretaris heeft in de voortgangsrapportage aangegeven dat het heel belangrijk is dat gedupeerden zo snel mogelijk bij gemeenten terecht kunnen en dat gemeenten gedupeerden actief kunnen benaderen. Voor ouders die een verzoek hebben ingediend (circa ~9.200) richt de Belastingdienst/Toeslagen een proces in op basis van het door de Kamer aangenomen amendement16 van mevrouw Lodders e.a. op de Awir. De ouders worden benaderd door Toeslagen met de vraag of zij hulp van de gemeente wensen. Als dat zo is, wordt hen gevraagd toestemming te verlenen om hun BSN te delen met de gemeente, zodat de gemeente contact op kan nemen om de hulpvraag te concretiseren en de gewenste hulp te bieden. Belastingdienst/Toeslagen werkt hard om dit in het begin van 2021 te starten.

Ondertussen wordt ingezet op een mandatering aan de gemeente voor het opnemen van contact met de gedupeerde ouders, zodat het contact met de ouders op een praktische en snelle wijze kan worden gelegd. Dit is ook gericht op de groep gedupeerden die zichzelf nog niet hebben gemeld. Gemeenten hebben de staatssecretaris gevraagd om deze optie uit te werken en hier geeft de staatssecretaris graag gehoor aan. Zodoende kan er door gemeenten op korte termijn en op een meer laagdrempelige manier contact gelegd worden met gedupeerde ouders die zich nog niet gemeld hebben bij UHT en/of bij de gemeente. Bij de uitvoering van deze werkwijze wordt de AP betrokken en nauw samengewerkt met de VNG en gemeenten. Dit sluit aan bij de motie17 Lodders en Van Weyenberg

Daarnaast vindt de staatssecretaris het van belang dat het voor de ouder zo makkelijk mogelijk moet zijn om gebruik te maken van de hulpverlening van gemeenten. De Belastingdienst/Toeslagen attendeert ouders uitgebreid op deze mogelijkheid via de website, brieven, flyers of telefonisch contact en ook via de persoonlijk zaakbehandelaren. Ook is in paragraaf 1.6 al gemeld dat de optie wordt bekeken om een speciaal ‘gezant’ aan te trekken. Deze optie en de opdrachtformulering wordt afgestemd met VNG en andere betrokken partijen. Met VNG bouwt de Belastingdienst/Toeslagen daarnaast aan een netwerk van contactpersonen bij gemeenten, zodat we ouders zo goed mogelijk kunnen door- verwijzen naar de juiste personen binnen hun gemeente. Ook voert de staatssecretaris oudergesprekken op locatie bij de gemeenten.

Op dit moment wordt hard gewerkt aan de concrete uitwerking van de gegevensuitwisseling. Wij verwachten dat de uitwerking begin 2021 gereed is en informeren u daar zo snel als mogelijk over.

Financiën
Om de financiële bijdrage aan gemeenten van in totaal 11 miljoen euro in 2020 uit te keren, is in nauwe samenwerking met VNG de eenmalige regeling ‘Specifieke uitkering voor gemeentelijke hulp aan gedupeerde rechthebbenden op toeslagen’ opgesteld. Deze regeling is 26 november 2020 gepubliceerd in de Staatscourant. Gemeenten ontvangen een specifieke uitkering voor het ondersteunen en helpen van gedupeerden van de toeslagen- affaire. De verdeling van de middelen is gebaseerd op het aantal gedupeerden dat zich tot nu toe gemeld heeft bij UHT per gemeente. Gemeenten ontvangen in december een beschikking en de betaling via het ministerie van Financiën. De VNG werkt aan een handreiking om het proces rondom de verantwoording en registratie goed in te richten. De verwachting is dat deze begin januari beschikbaar is.

In het akkoord met de VNG is tevens overeengekomen om een extern onderzoek te laten doen naar de totale kosten die gemeenten (zullen) maken bij het ondersteunen van gedupeerden van de toeslagenaffaire. De onderzoeksopdracht voor het externe bureau is in samenwerking met VNG opgesteld met als doel een zo objectief en onderbouwd beeld hiervan te krijgen. Hiervoor wordt er gekeken naar de werkzaamheden die gemeenten uitvoeren om gedupeerden te helpen, wat de kosten zijn van deze werkzaamheden en hoeveel gedupeerden hulp nodig zullen hebben van gemeenten. Daarbij wordt ook een onderscheid gemaakt naar het type hulpvraag dat gedupeerden hebben. De bevindingen van het onderzoeksbureau wordt begin maart 2021 gedeeld.