Nieuwsbrief ondersteuning gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire – 9 april

Om gemeenten bij te staan, heeft de VNG een steunpunt ingericht waar gemeenten terecht kunnen voor vragen en implementatieondersteuning rondom de ondersteuning van gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire. U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u bent aangemeld als aanspreekpunt vanuit beleid of voor ouders. In deze nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van de ontwikkelingen en implementatieondersteuning.

In deze nieuwsbrief aandacht voor

• Procesinformatie voor gemeenten
• VOW
• Opschorten, pauzeren of kwijtschelden: wanneer gebruik je welke terminologie
• Gegevensuitwisseling: verschillen tussen de machtiging en het moratorium
• Mag de gemeente lopende betaalregelingen van (mogelijk) gedupeerde ouders vrijwillig opschorten?
• Nieuws vanuit de Belastingdienst Toeslagen
• Hoe zit het met de pauzeknop en aanmaningen?
• 1 mei in zicht: wat kunnen ouders verwachten?
• (Be)spreekuren voor gemeenten
• Agenda komende (be)spreekuren
• Overige berichten
• In het nieuws

Procesinformatie gemeenten

VOW
Er is een groep mogelijk gedupeerden waarvan de Belastingdienst niet van weet waar ze op dit moment wonen. Dit betreft de doelgroep Vertrokken Onbekend Waarheen (VOW). Aangezien we waarschijnlijk te maken hebben met een kwetsbare doelgroep willen we toch kijken of er contact gezocht kan worden met desbetreffende ouders. Vandaar dat we vanuit de VNG gemeenten benaderen waarvan bekend is dat de ouder hier als laatst als inwoner geregistreerd stond om een adressenonderzoek (BRP) te doen.

Tot en met 31 maart 2021 hebben 117 inwoners zich gemeld bij de Belastingdienst als gedupeerde met een onbekende woonplaats. Van deze 117 inwoners zijn in 40 gemeenten (meest recente) woonplaats registraties teruggevonden. De meeste gemeenten hebben een enkele inwoner die de doelgroep VOW betreft. Een tweetal gemeenten hebben 22 respectievelijk 18 inwoners die de doelgroep VOW betreffen.

Afgelopen dinsdag (6 april 2021) ontvingen deze 40 gemeenten een bestand via het online portaal met BSN gegevens van de doelgroep VOW.

Opschorten, pauzeren of kwijtschelden: wanneer gebruik je welke terminologie
We hebben al eerder met u gecommuniceerd dat gemeenten zoeken naar de juiste aanspreekvormen richting mogelijk gedupeerde ouders bij het leggen van contact.

Het luistert erg nauw en ook het wekken van de juiste verwachtingen is belangrijk. Dit geldt voor het aanspreken van de ouder als mogelijk gedupeerd. Het geldt ook voor het moratorium waarbij opschorten en kwijtschelden soms door elkaar worden gebruikt.

Het moratorium last een pauze in voor ouders die zich voor 15 februari hebben aangemeld bij UHT (en voor hun toeslagpartner per 31-12-2020). Die pauze geldt tot en met 1 mei. Dit betekent dat de schulden van deze ouders worden opgeschort. Deze ouders zijn mogelijk gedupeerd.
Als uit de lichte toets blijkt dat de ouder daadwerkelijk gedupeerd is, dan gaat de formele pauze van de vorderingen in. Die duurt 1 jaar en geldt vanaf de datum van uitbetaling van de 30.000 euro. Komt uit de lichte toets dat de Belastingdienst/UHT nog geen reden ziet om de 30.000 euro uit te betalen? Dan geldt voor ouders met schulden het volgende: met de publieke schuldeisers is afgesproken dat zolang er geen duidelijkheid is over de situatie van de ouder, deze geen schulden hoeft terug te betalen. Voor private schulden geldt dit niet. Daarvoor stopt de pauzeknop op 1 mei.

In de communicatie naar de ouder is het belangrijk om dit onderscheid te maken om geen verkeerde verwachtingen te creëren. Over het kwijtschelden van publieke schulden en het oplossen van private schulden lopen nog gesprekken tussen alle betrokken partijen. Zodra daar meer over bekend is ontvangt u hierover van ons bericht.

Gegevensuitwisseling: verschillen tussen de machtiging en het moratorium
Vanaf begin januari zijn gemeenten door de Belastingdienst/Toeslagen gemachtigd om namens de Belastingdienst/Toeslagen contact op te nemen met mogelijk gedupeerde ouders, zodat aan hen een hulpaanbod kan worden gedaan. Gemeenten hebben voor de machtiging een ‘contactpersoon machtiging’ opgegeven, die de gegevens kan ophalen in het portaal van de Belastingdienst.

Begin maart heeft daarnaast iedere gemeente en/of belastingsamenwerking vanuit de VNG een verzoek ontvangen om een ‘contactpersoon invordering’ door te geven aan de Belastingdienst/Toeslagen. Deze contactpersoon hebben gemeenten nodig om uitvoering te geven aan het moratorium. Ook deze gegevens zijn klaargezet in het portaal.

Ondanks dat het proces van aanmelden van de contactpersoon en het ophalen van de gegevens veel overeenkomsten kent, is het van belang om deze twee processen en de gegevens die de gemeente ontvangt gescheiden te houden. De grondslag van de gegevensuitwisseling, maar ook het doel van de gegevensuitwisseling en de aard van de gegevens verschillen. Zo krijgt de contactpersoon invordering niet alleen de gegevens geleverd van de zelfmelder, maar ook die van de huidige toeslagpartner, omdat deze binnen de reikwijdte van het moratorium valt. Het is dan ook niet zonder meer mogelijk om de gegevens die de gemeente ontvangt vanuit de machtiging, te delen met collega’s bij de invordering en vice versa.

Mag de gemeente lopende betaalregelingen van (mogelijk) gedupeerde ouders vrijwillig opschorten?
Dat mag. Lopende betaalregelingen vallen in beginsel niet onder het moratorium, omdat er geen sprake is van een ‘opeisbare vordering’. Uiteraard kan de gemeente als schuldeiser wel vrijwillig hier beleid voor invoeren, zodat ook deze ouders de komende maanden rust en ademruimte krijgen.

Nieuws vanuit de Belastingdienst Toeslagen

Hoe zit het met de pauzeknop en aanmaningen?
Veel ouders geven aan de Belastingdienst aan dat ze brieven en aanmaningen van incassobureaus en gerechtsdeurwaarders ontvangen. Terwijl ze dachten dat dat niet zou gebeuren, nu de pauzeknop (moratorium) van kracht is. De Belastingdienst geeft tekst en uitleg.

1 mei in zicht: wat kunnen ouders verwachten?
Gedupeerde ouders die zich vóór 15 februari hebben aangemeld voor de Catshuisregeling (de uitbetaling van €30.000,-), worden uiterlijk voor 1 mei beoordeeld aan de hand van een lichte toets. De lichte toets kan grofweg twee uitkomsten bevatten:

1. De aangemelde ouder heeft recht op de Catshuisregeling (het forfaitaire bedrag van €30.000,-)
   Wanneer uit de lichte toets blijkt dat de aangemelde ouder recht heeft op de Catshuisregeling, wordt telefonisch contact gezocht door de Belastingdienst. Ouders worden geïnformeerd over de komende uitbetaling en kunnen, mits wenselijk, aangeven te willen wachten met de uitbetaling van 30.000 euro. De ouder ontvangt daarnaast een schriftelijke bevestiging van de uitbetaling in de vorm van een beschikking. In de beschikking wordt onder andere aangegeven dat de ouder om een integrale beoordeling kan vragen.
2. Er zijn geen aanwijzingen dat de zelfmelder in aanmerking komt voor de Catshuisregeling.
   Indien er op basis van de lichte toets geen aanwijzingen zijn op basis waarvan de ouder in aanmerking komt voor de Catshuisregeling, ontvangen de aanvragers hier een brief over. In deze brief wordt uitgelegd dat ook deze ouders in aanmerking komen voor een integrale beoordeling en dat er dus nog geen sprake is van een ‘afwijzing’ van de aanvraag. Dit betekent dat na integrale beoordeling wordt vastgesteld of de ouder recht heeft op herstel - en daarmee ook recht op de uitbetaling van ten minste € 30.000. Ouders hoeven dan ook geen bezwaar te maken tegen de beschikking van € 30.000 als zij nog een integrale beoordeling willen.

(Be)spreekuren voor gemeenten

Agenda komende (be)spreekuren (10.00-11.00u)

• 13 april – Dienstverlening op het leefgebied wonen: hoe werkt dat in de praktijk?
• 15 april 11.00-12.30u – Special met de Belastingdienst. U ontvangt een aparte uitnodiging voor dit (be)spreekuur

Let op: per (be)spreekuur staat 1 uur gepland! U kunt zich opgeven via dit formulier u ontvangt hierna een link naar de ontmoeting via Teams. Mocht u de dag er voor geen link hebben ontvangen, mail dan naar hersteloperatie@vng.nl. Mogelijk is de bevestigingsmail in uw spam terecht gekomen. Werkt de link niet? Dat kan liggen aan uw citrix omgeving. Open de aanmeldlink bij voorkeur buiten de citrix omgeving. We werken met maximaal 70 deelnemers per bespreekuur.
De VNG organiseert tweemaal per week een (be)spreekuur voor gemeenten. De (be)spreekuren gaan iedere keer over actuele onderwerpen die per week kunnen veranderen op basis van wat er speelt binnen de afhandeling van de kinderopvangtoeslagaffaire. Ook organiseren wij (be)spreekuren over onderwerpen waar gemeenten regelmatig vragen over stellen. Denk hierbij aan de samenwerking tussen gemeenten en de Belastingdienst of de rol van de Persoonlijk Zaakbehandelaar. Tijdens het (be)spreekuur kunt u onderling best practices delen of andere gemeenten om advies te vragen.

Overige berichten

In het nieuws

• RTL Nieuws – Van Huffelen: op koers met compensatie van 30.000 euro
• HartvanNederland – Gedupeerden toeslagenaffaire in gesprek op het Catshuis
• Limburger.nl - Gedupeerden toeslagenaffaire hebben hulp gemeente Venlo niet nodig
• Barneveldsekrant - Veel negatieve effecten voor Barneveldse gedupeerden toeslagenaffaire
• Uithoorn.nl - Gemeente wil slachtoffers toeslagenaffaire aanvullende hulp bieden
• Weekblad Ouder-Amstel - Gemeente doet nogmaals oproep aan ouders toeslagenaffaire
• Brabantscentrum.nl - Toeslagenaffiare dupeert 28 Boxtelse gezinnen
• Leeuwarder Courant - Groep gedupeerden toeslagenaffaire wil alsnog vervolging Belastingdienst
• De Gelderlander - Veenendaal gaat slachtoffers toeslagenaffaire benaderen of ze hulp nodig hebben

Voor vragen, opmerkingen en suggesties kunt u mailen naar hersteloperatie@vng.nl of bellen naar 070 373 82 32.