Nieuwsbrief ondersteuning gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire – 9 maart 

Om gemeenten bij te staan, heeft de VNG een steunpunt ingericht waar gemeenten terecht kunnen voor vragen en implementatieondersteuning rond de ondersteuning van gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire. U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u bent aangemeld als aanspreekpunt vanuit beleid of ouders. In deze nieuwsbrief houden wij u op de hoogte van de ontwikkelingen en implementatieondersteuning kinderopvangtoeslagaffaire.

In deze nieuwsbrief aandacht voor 

• Werkwijze gemeenten
• Update financiële verantwoording gemeenten
• Terminologie / aanspreken van gedupeerde ouders
• Aanpassingen en wijzigingen contactpersonen Hersteloperatie Kindertoeslagenaffaire
• Ondersteuning ouders
• Routekaart en format plan van aanpak voor projectorganisatie steunpunt
• Gedupeerde ouders kunnen Belastingdienst terugbellen
• Pauzeknop (moratorium) op schulden gedupeerde van kracht 
• Contactpersoon Belastingdienst/Toeslagen opgeven
• (Be)spreekuren voor gemeenten
• Overige berichten
• In het nieuws

Werkwijze gemeenten

Update financiële verantwoording gemeenten
Afgelopen week is met het Ministerie van Financiën en de Nederlandse Beroepsorganisatie Accountants (NBA) besproken of een ‘brief bevestiging aanmelding’ nog nodig is nu er sprake is van een gegevensoverdracht is. Alle partijen vinden dat dit een onnodige administratieve last voor gemeenten is. U hoeft deze stap dus niet meer te doorlopen. Wanneer een gemeente iemand benaderd vanuit de gegevensoverdracht, dan is het voldoende om in het dossier te verwijzen naar deze gegevensoverdracht. Dit wijkt af van de afspraken in de SPUK, maar wordt aangepast in de Nota Verwachtingen Accountantscontrole.

Daarnaast is er een discrepantie tussen het moeten verwijderen van gegevens in het kader van de machtiging en het moeten registreren van de gemaakte kosten voor het doen van een intake voor gedupeerden die aangeven geen hulp nodig te hebben van gemeenten. Voor mensen die aangeven wel hulp willen is registratie uiteraard geen probleem. We hebben nu afgesproken dat gemeenten een geanonimiseerde lijst kunnen bijhouden (dus van aantallen) van mensen die ze gesproken hebben, maar geen hulp wensen van de gemeenten. Op basis van deze lijst mogen gemeenten dan x maal een normbedrag ad 380 euro voor de intake verantwoorden.

Terminologie / aanspreken van gedupeerde ouders 
We horen en zien dat veel gemeenten inmiddels contact leggen met (mogelijk) gedupeerde ouders. Voor de compensatie, het moratorium, voor ondersteuning en hulp en bredere schuldsanering. Het is van belang om daarbij de juiste verwachtingen en terminologie te gebruiken. Daar ontstaat door de complexiteit van de toeslagenaffaire al snel verwarring over. Houd bij het leggen van contact en aanschrijven van mogelijk gedupeerden rekening met het volgende:

• Ouders die na de machtiging in beeld komen zijn niet automatisch gedupeerd. Deze ouders hebben zich gemeld, maar er is nog toetsing nodig om te bepalen of de aanmelding terecht is. Hou daar rekening mee in communicatie met deze groep ouders. Toezeggingen over compensatie of het aanspreken van de ouder als ‘gedupeerde’ zijn mogelijk voorbarig.
• Als iemand door de lichte toets is gekomen, wordt de ouder door de Belastingdienst aangemerkt als "gedupeerde". En komt dan in aanmerking voor de forfaitaire regeling (€ 30.000,00)
• In aanvulling kan iemand ook als "gedupeerde" worden aangemerkt als dit naar aanleiding van een integrale beoordeling van de Belastingdienst is vastgesteld. Dat betreft de integrale behandeling en dus niet alleen de ‘lichte’ toets.
• De data rond het moratorium en de compensatie luisteren zeer nauw en hangen samen met de aanmelding door de ouder bij de Belastingdienst.
• De €30.000,- compensatie is bedoeld voor het maken van een frisse start. Het kwijtschelden van schulden door publieke instanties en aanbieden van ondersteuning vanuit de bestaande zorg- en hulporganisatie is een apart, cruciaal traject.
• Bij de uitvoering van het moratorium worden vorderingen opgeschort. Het is nog niet de bedoeling om de vorderingen kwijt te schelden. Daarvoor is geen grondslag in de huidige wetgeving. Er lopen nog gesprekken tussen VNG en BD over -de voorwaarden van- kwijtschelding.
• Hou bij het aanspreken van mogelijk gedupeerde ouders rekening met een hoge mate van wantrouwen in de overheid en instanties. Er is sprake van emotionele, psychische en financiële schade. Hulpverlening en het herstellen van vertrouwen nemen geruime tijd in beslag.

Aanpassingen en wijzigingen contactpersonen Hersteloperatie Kindertoeslagenaffaire
Eind vorig jaar heeft de VNG alle gemeenten gevraagd om één contactpersoon op beleidsniveau en één op inwonerniveau aan te leveren voor de kindertoeslagaffaire. In de praktijk blijkt dat hier zeer frequent wijzigingen in plaatsvinden.. Wij willen u vragen al deze wijzigen per e-mail door te geven via hersteloperatie@vng.nl. Wij verwerken de wijzigingen direct.

Ondersteuning ouders

Routekaart en format plan van aanpak voor projectorganisatie steunpunt
Op dit moment werken we aan de ontwikkeling van een routekaart en format voor een plan van aanpak projectorganisatie steunpunt dat gemeenten helpt bij het inrichten van de eigen aanpak. In het plan van aanpak is ruimte voor maatwerk en geven we tips en mogelijke werkwijzen mee. We reiken opties aan voor:

• Doelstellingen en uitgangspunten van de steun aan getroffen ouders;
• Een aanpak en methodiek;
• De gemeentelijke organisatie steunpunt hersteloperatie kinderopvangtoeslagaffaire
• Een planning

Daarnaast is er aandacht voor afhankelijkheden en risico’s.

De routekaart begeleidt gemeenten bij de inrichting, uitvoering en verantwoording van het proces. Alle informatie en documenten met achtergrondinformatie, handreikingen en formats worden in één overzicht opgenomen. Zo ontstaat er voor u per fase in het proces overzicht in het proces.

In het (be)spreekuur van 17 maart lichten we de routekaart en handleiding nader toe. We hebben een conceptversie van de routekaart en het concept plan van aanpak met deelnemers aan het (be)spreekuur van 5 maart besproken.

Gedupeerde ouders kunnen Belastingdienst terugbellen
De Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) van de Belastingdienst betaalt de komende maanden €30.000 uit aan alle gedupeerde ouders. Voordat ze het geld overmaken, bellen zij hierover met gedupeerde ouders. Zij ontvangen op die dag ook een sms zodat men weet dat de Belastingdienst gaat bellen. Als een gedupeerde ouder deze oproep mist dan kunnen ze het Serviceteam nu ook terugbellen op nummer 0800-2358 358.

Pauzeknop (moratorium) op schulden gedupeerde van kracht
Ouders die gedupeerd zijn door de problemen met de kinderopvangtoeslag, hoeven zich komend jaar geen zorgen te maken over hun schulden. De Eerste Kamer heeft op 2 maart een amendement aangenomen dat regelt dat de invordering van schulden bij gedupeerde ouders 1 jaar wordt gepauzeerd. Het amendement heeft betrekking op alle typen lopende vorderingen zoals vanuit de Participatiewet en de gemeentelijke belastingen.

Deze week gaan beide (be)spreekuren (dinsdag en donderdag) over het moratorium vanwege het belang van het onderwerp en de impact voor gedupeerde ouders. Mocht u het (be)spreekuur van dinsdag niet kunnen bijwonen, meld u dan aan voor het (be)spreekuur van donderdag 11 maart. 

Contactpersoon Belastingdienst/Toeslagen opgeven
Voor het stopzetten van de vorderingen heeft de Belastingdienst/Toeslagen een contactpersoon bij gemeenten nodig. Maandag 9 maart ontvingen contactpersonen beleid daarom van ons een brief met het verzoek een contactpersoon op te geven voor de Belastingdienst/Toeslagen voor de uitvoering van het moratorium en het opschorten van gemeentelijke vorderingen bij gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire. Mocht u geen brief hebben ontvangen neem dan contact met ons op via hersteloperatie@vng.nl. 

(Be)spreekuren voor gemeenten

Maandag 15 maart van 10.00 tot 11.00 gaan we in gesprek met Arre Zuurmond, Ombudsman en voorzitter van het Ouderpanel Kinderopvangtoeslag en Patricia Stoot, lid van het Ouderpanel. Het Ouderpanel behartigt de belangen van alle gedupeerde ouders. Het panel geeft (on)gevraagd advies aan de Belastingdienst en staatssecretaris en geeft feedback op communicatiemiddelen en de aanpak herstel / uitvoering. Tijdens het (be)spreekuur bieden zij gemeenten praktische handvaten en samenwerking voor hulp aan ouders. We gaan onder andere in gesprek over lopende aanpakken van gemeenten, betrokkenheid en acties van het college van B&W en het effect van sociale media. Er is vanzelfsprekend ruimte om uw vragen te stellen. 

Het (be)spreekuur van 18 maart komt te vervallen. Op 17 maart koppelen we het format plan van aanpak voor projectorganisatie steunpunt en de routekaart aan u terug voordat we deze definitief maken en breed met u delen.

De aankomende (be)spreekuren staan gepland op 11, 15, 17, 23, 25 en 30 maart. Hierin komen onder andere scenario's over de inrichting lokaal steunpunt aan bod en gaan we nader in op het moratorium.

Agenda komende (be)spreekuren (10.00-11.00u)

• 11 maart - Pauzeknop/moratorium over opschorten beslagleggingen
• 15 maart - Benaderen van gedupeerde ouders: Wat maakt dat ouders vastlopen?
• 17 maart - Toelichting Routekaart en Plan van Aanpak
• 23 maart - Kennis delen over dienstverlening aan gedupeerden
• 25 maart - Inzicht in de brede schuldenaanpak
• 30 maart - Monitoring en rapportage

Let op: per (be)spreekuur staat 1 uur gepland! U kunt zich opgeven via dit formulier u ontvangt hierna een link naar de ontmoeting via Teams. Mocht u de dag er voor geen link hebben ontvangen, mail dan naar hersteloperatie@vng.nl. Mogelijk is de bevestigingsmail in uw spam terecht gekomen. Werkt de link niet? Dat kan liggen aan uw citrix omgeving. Open de aanmeldlink bij voorkeur buiten de citrix omgeving. 

De VNG organiseert tweemaal per week een (be)spreekuur voor gemeenten. De (be)spreekuren gaan iedere keer over een ander, actueel onderwerp zoals de machtiging/gegevensuitwisseling van de Belastingdienst, de financiële verantwoording of het moratorium. Ook organiseren wij (be)spreekuren over onderwerpen waar gemeenten regelmatig vragen over stellen. Denk hierbij aan de samenwerking tussen gemeenten en de Belastingdienst of de rol van de Persoonlijk Zaakbehandelaar. Tijdens het (be)spreekuur kunt u onderling best practices delen of andere gemeenten om advies te vragen.

Overige berichten

In het nieuws

• De Volkskrant – Toeslagenaffaire laat zien: ‘Nederland kent een tweedeling in het recht’
• RTL Nieuws - Vertrouwelijke stukken bevestigen: toeslagenschandaal veel groter
• NU.nl - Ombudsman zegt dat overheid hem jarenlang niet hoorde in Toeslagenaffaire
• RTL Nieuws – Advies Hoge Raad: geen vervolging ministers om Toeslagenaffaire
• RTV Noord – Eemsdelta zet meldpunt op voor gedupeerden
• Leeuwarder Courant – Hulpteam Toeslagenaffaire start in Leeuwarden
• AD/Utrechts Nieuwsblad – Rhenen krijgt namen slachtoffers Toeslagenaffaire en gaat vragen of ze hulp nodig hebben.
• BN de Stem - 'Zeer emotionele gesprekken’ met gedupeerden toeslagenaffaire uit Breda

Voor vragen, opmerkingen en suggesties kunt u mailen naar hersteloperatie@vng.nl of bellen naar 070 373 82 32.